แบ่งโดยชาติ (การเกิด)
อกุศล หยาบกว่า กุศล
แม้จะเป็นเวทนาที่เพลิดเพลินอย่างร้องคาราโอเกะ ก็ยังเร่าร้อน
กุศล หยาบกว่า อพยากต
เพราะยังมีวิบากให้จัดแจง
กุศลอกุศล ยังต้องลำบากปรุงแต่งขึ้นมา และก็ให้ผลด้วย
อพยากต เป็นผลแล้ว ไม่ต้องขวนขวายปรุงขึ้นมา
สิ่งที่ให้ผล กับสิ่งที่เป็นผล
สิ่งที่เป็นผล มีความละเอียดกว่าโดยธรรมชาติ
กุศล อกุศล เป็นเหตุ
อัพยากต เป็นผล หรือเป็นกิริยา
---
ความหยาบ ความละเอียด / ทราม ประณีต
แบ่งโดยสภาวะ
ทุกข์ หยาบกว่า เพราะทนได้ยาก
สุข ละเอียดกว่า
อทุกขมสุข ยิ่งละเอียดกว่า
สุขทุกข์ ยังมีรู้สึกหวั่นไหว กระจัดกระจาย
อทุกขมสุข รู้สึกสงบ
จะหยาบละเอียดก็สักแต่ว่าเวทนา
---
ความหยาบ ความละเอียด / ทราม ประณีต
แบ่งโดยบุคคลที่เข้าสมาบัติได้
เวทนาของผู้ที่ไม่ได้เข้าสมาบัติ (คือเข้าไปพักจุดใดจุดหนึ่ง) เป็นของหยาบ
เพราะมันหลายอารมณ์ กระโดดไปมา
เวทนาของผู้ที่เข้าสมาบัติได้ เป็นของละเอียด (เข้าฌาน 1-2-3-4 ได้)
---
ความหยาบ ความละเอียด / ทราม ประณีต
แบ่งโดยความเป็นโลกิยะ โลกุตตระ
เวทนาที่ไม่มีอาสวะเข้าไปจับ ไปถือ ไปครอง เป็นของละเอียดกว่า
เวทนาที่เกิดกับโลกิยะ เป็นของหยาบ
---
พึงทราบเวทนาที่หยาบและละเอียด / ทราม ประณีต โดยการเปรียบเทียบเป็นลำดับๆ ไป
เช่น ในของหยาบด้วยกัน ก็มีหยาบละเอียดมากน้อย
โทสะ ก็หยาบกว่า โลภะ
ในโลภะ สสังขาริก (มีการกระตุ้น) ก็หยาบกว่า อสังขาริก
มีทิฏฐิประกอบ ก็หยาบกว่า ไม่มีทิฏฐิประกอบ
แบ่งโดยสภาวะ
ทุกข์ หยาบกว่า เพราะทนได้ยาก
สุข ละเอียดกว่า
อทุกขมสุข ยิ่งละเอียดกว่า
สุขทุกข์ ยังมีรู้สึกหวั่นไหว กระจัดกระจาย
อทุกขมสุข รู้สึกสงบ
จะหยาบละเอียดก็สักแต่ว่าเวทนา
---
ความหยาบ ความละเอียด / ทราม ประณีต
แบ่งโดยบุคคลที่เข้าสมาบัติได้
เวทนาของผู้ที่ไม่ได้เข้าสมาบัติ (คือเข้าไปพักจุดใดจุดหนึ่ง) เป็นของหยาบ
เพราะมันหลายอารมณ์ กระโดดไปมา
เวทนาของผู้ที่เข้าสมาบัติได้ เป็นของละเอียด (เข้าฌาน 1-2-3-4 ได้)
---
ความหยาบ ความละเอียด / ทราม ประณีต
แบ่งโดยความเป็นโลกิยะ โลกุตตระ
เวทนาที่ไม่มีอาสวะเข้าไปจับ ไปถือ ไปครอง เป็นของละเอียดกว่า
เวทนาที่เกิดกับโลกิยะ เป็นของหยาบ
---
พึงทราบเวทนาที่หยาบและละเอียด / ทราม ประณีต โดยการเปรียบเทียบเป็นลำดับๆ ไป
เช่น ในของหยาบด้วยกัน ก็มีหยาบละเอียดมากน้อย
โทสะ ก็หยาบกว่า โลภะ
ในโลภะ สสังขาริก (มีการกระตุ้น) ก็หยาบกว่า อสังขาริก
มีทิฏฐิประกอบ ก็หยาบกว่า ไม่มีทิฏฐิประกอบ
หรือเปรียบเทียบกุศล
กามาวจร ก็หยาบกว่า รูปาวจร
รูปาวจร ก็หยาบกว่า อรูปาวจร
อรูปาวจร ก็หยาบกว่า โลกุตตระ
ในกุศล ญาณสัมปยุต ละเอียดกว่า ญาณวิปยุต
สรุปคือ จะหยาบ จะละเอียดอันใด ก็สักว่าเวทนา ก็เป็นเพียงความรู้สึก
ก็ไม่มีตัวตนเหมือนกันนั่นแหละ
ไม่ใช่เรา ไม่ใช่ของเรา
ไม่มีความคิดเห็น:
แสดงความคิดเห็น