ดวงตาและทาง

ทางนั้นทำให้ได้ดวงตา

ไม่ว่าจะทำโดยรู้หรือไม่รู้ก็ตาม

และเมื่อมีตาแล้วจึงรู้ชัดว่าทางเป็นทาง

เมื่อยังไม่มีตา แม้อยู่บนทางก็นึกว่ายังไม่ได้อยู่บนทาง 

จึงแยกชีวิตเป็นสองตอน 

ว่าตอนนี้ๆ ทำตามผู้มีตาดีชื่อว่าอยู่บนทาง 

การใช้ชีวิตปกติไม่ได้อยู่บนทาง

ธัมจักรจึงกล่าวถึงนิโรธคามินีปฏิปทา 2 ครั้ง

ตัดส่วนที่ผิด 2 ส่วนออกไปก่อน

ส่วนที่ถูกคือทำตามนี้

เมื่อทำตามนี้จึงได้ดวงตา

ดวงตาไปเห็นทุกข์ ไปเห็นเหตุ ไปแจ้งนิโรธ และไปเห็นว่าที่ทำเช่นนี้แหละ เป็นทาง

เหมือนกับตาบอด

เดินอยู่บนถนน

เดินๆ ไปก็ชื่อว่าเดินอยู่บนถนน

แต่เจ้าตัวไม่รู้ว่าเดินอยู่บนถนน

ต่อเมื่อตาดี

ก็จะเห็นว่าที่ตัวเดินอยู่

และที่เดินผ่านๆ มา นั่นแหละเป็นทาง