สมาธิเป็นผล

สมาธินี่เหมือนรางวัล
ไม่ได้เป็นตัวเหตุ
แต่เป็นตัวผล

ต้องทำให้ถูกต้อง
คือทำอย่าง "มีสติ" และ "ต่อเนื่อง"
พอทำถูก "ถ้าถูกเหตุถูกปัจจัย"
ผลจึงเกิด

มันต้องเริ่มจากสติ
รู้ด้วยว่าถ้ากิเลสมาเยอะจะทำไงให้มันลดได้บ้าง
ป้องกันไงได้บ้าง
กุศลยังน้อยจะทำไงได้บ้าง

พอทำอย่างนี้ได้ก็มีโอกาสที่สมาธิจะเกิดได้
ถ้าอาศํยฉันทะแล้วได้จิตอารมณ์เป็นหนึ่ง ก็เรียกฉันทสมาธิ

ชำนาญก็คือเคยชิน

ถ้าไม่ชำนาญ มีสติทีไรก็ไม่เคยถึงสมาธิ
ถ้าชำนาญ มีสติขึ้นมาทีไรก็ถึงสมาธิ เพราะมันชำนาญ
พอถึงสมาธิแล้วก็เอามาใช้งานพิจารณา

ต่อมาพอชำนาญก็
มีสติปั๊บ เจริญปัญญาเลย
มีสติปั๊บ เจริญปัญญาเลย

มีสภาวะอะไรเข้ามาปั๊บ พอมีสติตั้งขึ้น สมาธิก็ตั้งขึ้น เดินปัญญาเลย
อันนี้คือความชำนาญ

แต่ถ้าไม่ชำนาญ
ก็ต้องทำสติให้ต่อเนื่อง ทำสมาธิให้เกิด แล้วก็พิจารณาขันธ์ทั้ง 5